درصد بالایی از انسان های سرتاسر جهان این اجزای حیاتی تاثیر گذار که در پیش برد بیش از 97 درصد صنایع، مهم ترین نقش را ایفا می کنند، نادیده می گیرند. در حقیقت تقریبا 30 درصد از مردم فقط نام بلبرینگ ها به گوششان خورده است و 60 درصد دیگر نیز سه یا چهار دفعه با یاتاقان ها برخورد داشته اند، آن هم برای مصرف شخصی بوده است؛ 10 درصد دیگر انسان ها هم که وضعیتشان مشخص است، آن ها افرادی هستند که کسب و کارشان حول محور بلبرینگ ها می چرخد.
در این مقاله قرار است به این نادیده گرفته شدن پایان داده شود و ریز تا درشت بلبرینگ ها را برای شما کاربران عزیز مشخص کنیم تا آگاهی خود را بر یکی از صنایع بسیار تاثیر گذار در اقتصاد جهانی بالاتر ببرید؛ در ادامه این مقاله به چیستی بلبرینگ ها، انواع آنها، از پیدایش گرفته تا کاربرد های مدرن و همچنین به معرفی بزرگ ترین کمپانی های سازنده این قطعات پرداخته می شود. بنابراین برای تکمیل آگاهی خود از این قطعات تا پایان مقاله را مطالعه نمایید.
بلبرینگ ها چه هستند
در طی گذر زمان همیشه اصطکاک به وجود می آید، این اصطکاک ممکن است در برخی موارد فایده داشته باشد اما در بیشتر موارد مضر است و منجر به خوردگی و ساییدگی می شود، در همین راستا برای رفع این مشکلات قطعه ای ساخته شده است که از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری می کند و نام آن قطعه یاتاقان یا بلبرینگ است، یاتاقان ها به طور کلی وسایلی مکانیکی هستند که حرکت روان و کارآمد قطعات چرخان یا کشویی را در ماشین آلات و تجهیزات تسهیل می کنند، بلبرینگ ها به گونه ای طراحی شده اند تا موجب کاهش اصطکاک، سایش و ارتعاش بین اجزای متحرک شوند و اینگونه عملکرد مطمئن تر و مستحکم تری را برای این اجزا فراهم کنند. بلبرینگ گونه ای از یاتاقان ها است که بیشتر وظیفه تحمل بار های محوری و شعاعی را دارد.
در ادامه اجزای اصلی یاتاقان ها را برای شما عزیزان شرح می دهیم تا راحت بتوانید چیستی یاتاقان ها را درک کنید؛ اجزای اصلی یاتاقان ها شامل:
-
رینگ داخلی: قسمت داخلی و دوار بلبرینگ که به شفت یا میل لنگ متصل می شود.
-
رینگ بیرونی: قسمت ثابت و بیرونی بلبرینگ که در محفظه یا قاب نصب می شود.
-
عناصر نورد: توپ ها، غلتک ها یا سوزن هایی که بین رینگ های داخلی و خارجی می چرخند و امکان چرخش صاف را فراهم می کنند.
-
قفس: جزئی که عناصر نورد را از یکدیگر جدا می کند و بین آنها فاصله می گذارد.
تاریخچه بلبرینگ ها
بلبرینگ ها از تاریخچه بسیار غنی ای برخوردار هستند که به اولین تمدن های انسانی برمیگردد، از تمدن های باستانی گرفته تا انقلاب های صنعتی و انقلاب اتومبیل، جنگ جهانی دوم و اکتشافات فضایی، بلبرینگ ها در تمامی آن ها حضور داشته اند. در کنار تاریخچه طولانی مدتی که بلبرینگ ها داشته اند، زمانه به ما اثبات کرده است که پیشرفت بلبرینگ ها هرگز متوقف نمی شود. در ادامه مقاله به صورت کامل به هر کدام از این نقاط اوج تاریخی بلبرینگ ها پرداخته می شود بنابراین تا انتها با ما همراه باشید.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: تمدن های باستانی
مصر باستان
برخی از قدیمی ترین یاتاقان های شناخته شده در مصر باستان یافت شده است که قدمت آن ها به بیش از 2500 سال پیش از میلاد برمیگردد؛ باستان شناسان شواهدی را کشف کرده اند که نشان می دهد تمدن های آن زمان با استفاده از غلتک ها و سورتمه های چوبی جابه جایی اجسام بزرگ و سنگین را برای ساخت هرم های خود به کار برده اند. این بلبرینگ های اولیه به کاهش اصطکاک و تلاش لازم برای حمل بار های عظیم کمک می کردند.
یونان باستان
معماران یونانی نیز از فناوری های اولیه یاتاقان استفاده می کردند؛ نقشه ها و توضیحات نشان می دهد که آنها از کنده های چوبی، غلتک های چوبی و حتی نسخه های اولیه بلبرینگ ها برای کمک به ساخت معابد، تئاتر ها و سازه های عظیم خود استفاده می کردند.
چین باستان
تمدن چین همچنین دارای سابقه توسعه طولانی مدتی است که به هزاران سال پیش باز میگردد؛ یافته های متخصصین نشان می دهد که از غلتک های بامبو برای جا به جایی اجسام سنگین استفاده می شده. چینی های باستان همچنین اولین استفاده ثبت شده از یک سیستم بلبرینگ پیچیده - دنده دیفرانسیل - را در قرن 5 قبل از میلاد توسعه دادند.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: انقلاب صنعتی
یکی از پیشرفت های قابل توجهی که انسان در فناوری بلبرینگ شاهد آن بوده است در انقلاب صنعتی اتفاق افتاده است که در قرن های 18 و 19 میلادی به وقوع پیوست و به فعال کردن بسیاری از نوآوری های کلیدی آن زمان کمک کرد؛ با رایج شدن ماشین آلات و کارخانه ها، صنعت ها به یاتاقان های بهتری نیاز پیدا کردند، نوآوری هایی مانند موتور بخار وات در اواخر قرن هجدهم به طرح های اولیه یاتاقان با استفاده از چوب و فلز متکی بود.
ساعت سازان همچنین با استفاده از یاتاقان های تخصصی در مکانیسم های پیچیده خود، که به صورت لوکس طراحی شده بودند، به پیشرفت فناوری بلبرینگ کمک شایانی کردند، یک پیشرفت بسیار بزرگ که در سال 1794 رخ داد، زمانی بود که اولین اختراع برای بلبرینگ توسط فیلیپ وان در انگلستان به وقوع پیوست، این طراحی اولیه از توپ های فولادی ای استفاده می کرد که بین دو رینگ فلزی برا کاهش اصطکاک حرکت می کردند.
همچنین یک پیشرفت بزرگ دیگر که در سال 1869 رخ داد زمانی بود که سون وینگکوئیست (sven wingquist)، مهندس اسکاتلندی- آمریکایی، اختراع یاتاقان توپی خود را به ثبت رساند، این اختراع یک پیشرفت کلیدی بود که قابلیت اطمینان یاتاقان ها را به میزان بسیار زیادی بهبود بخشید. در این دو قرن اختراعات فراوانی برای بلبرینگ ها به ثبت رسید که نمی توان به صورت کامل در اینجا به آن ها اشاره کرد اما به راحتی با تحقیق در وب می توانید تمامی آن ها را بشناسید.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: اتومبیل و ماشین آلات
همان گونه که بالاتر اشاره ای داشتیم، یکی از مهم ترین نقطه های اوج تاریخی برای یاتاقان ها در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بوده است؛ هم زمان با شکل گیری انقلاب های خودروسازی و صنعتی، توسعه یاتاقان های قابل اعتماد و کارآمد نقش مهمی ایفا کرد.
اولین اشکال یاتاقان های مورد استفاده در اتومبیل ها نسبتا ساده بودند و اغلب شامل سطوحی صاف بودند که روی هم می لغزیدند، با این حال با افزایش تقاضا برای سرعت های بالاتر و قابلیت تحمل وزن های بیشتر، در کنار ویژگی بلبرینگ های پیشرفته تر ضروری بود.
رشد صنعت خودرو، باعث نوآوری های قابل توجهی در طراحی و ساخت بلبرینگ ها شد؛ به مرور زمان هرچه ماشین ها و کامیون ها قدرتمند تر و سریع تر می شدند، نیاز به یاتاقان هایی که قابلیت اعتماد بیشتری داشته باشند و بتوانند در پیشرانه خودرو ها برای مدت طولانی تری دوام بیاورند، بسیار پر اهمیت شد.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: جنگ جهانی دوم
تاریخچه بلبرینگ ها در جنگ جهانی دوم بسیار مهم بود، در طول جنگ جهانی دوم داشتن یاتاقان های پیشرفته تر، جنبه بسیار مهمی از قابلیت های صنعتی و نظامی قدرت های بزرگ درگیر در جنگ بود. تولید انبوه وسایل نقلیه نظامی مانند هواپیما، تانک، کشتی و سایر ماشین های جنگی باعث افزایش بسیار شدید تقاضا برای یاتاقان های با کیفیت شد، زیرا یاتاقان ها اجزای بسیار ضروری در موتور ها، گیربکس ها و سایر قسمت های متحرک این تجهیزات نظامی بودند.
تولید کنندگان بلبرینگ در زمان جنگ جهانی دوم به اهداف استراتژیکی تبدیل شده بودند زیرا کنترل تأسیسات تولید آنها راهی برای برهم زدن توانایی های نظامی دشمن تلقی می شد؛ کشور هایی مانند آلمان، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی سرمایه گذاری زیادی در گسترش ظرفیت های تولیدی خود برای برآورده کردن خواسته های زمان جنگ انجام دادند.
وجود جنگ موجب پیشرفت بسیار سریع فناوری بلبرینگ ها شد زیرا مهندسان عاجزانه به دنبال بهبود عملکرد، دوام و قابلیت اطمینان این قطعات حیاتی بودند. یکی از تاثیر گذارترین کمپانی های بلبرینگ سازی که در زمان جنگ جهانی دوم بسیار فعال بود و نقش بسزایی داشت شرکت تیمکن بود.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: اکتشافات فضایی
تاریخچه یاتاقان ها در اکتشافات فضایی، داستانی بسیار جذاب است که تاثیر بسزای این قطعات را در پیشرفت های فناوری و ایجاد برخی از بزرگ ترین دستاورد های بشر در فراسوی سیاره زمین نشان می دهد.
در روز های اولیه اکتشافات فضایی، یاتاقان ها اجزای بسیار ضروری در سیستم های مکانیکی موشک ها، ماهواره ها و فضاپیما ها بودند؛ بلبرینگ های قابل اعتماد برای اطمینان از عملکرد روان ژیروسکوپ ها، چرخ های واکنش، مکانیسم های استقرار پنل های خورشیدی و سایر قطعات متحرک مورد نیاز بود.
بلبرینگ ها برای به چالش کشیدن فضا موانع بسیار سختی را باید پشت سر می گذاشتند، از محیط های خشن فضایی گرفته که موجب دماهای شدید و شرایط نا مناسب خلاء می شدند، تا در معرض تشعشعات قرار گرفتن، با این وجود علم انسان از تمامی این چالش ها عبور کرد و بلبرینگ هایی، پیشرفته تر از همیشه را به وجود آورد.
نقاط اساسی تاریخی بلبرینگ ها: عصر مدرن
تاریخچه یاتاقان ها در عصر مدرن که شامل نیمه دوم قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم است، به کامل شدن خود از همیشه نزدیک تر شده است؛ یکی از دلایلی که می گوییم به تکمیل شدن خود از همیشه نزدیک تر شده است این است که کمپانی های یاتاقان سازی تمرکز خود را بر روی تولید بلبرینگ های تخصصی گذاشته اند.
پیشرفت صنعت بلبرینگ در راستای پیشرفت مابقی صنایع پیش رفته است و مهندسان سازنده بلبرینگ با دیدی باز و علمی فراتر از همیشه برای هر صنعت و هر نیازی، بلبرینگ هایی تخصصی تولید کرده اند؛ این اقدام موجب شده است که تمامی صنایع در سراسر جهان، با سرعت 3 تا چهار برابر، پیشرفت کنند و نبوغ خود را نشان بدهند؛ در اصل می توان گفت که صنعت بلبرینگ، نه تنها رشد صنایع دیگر را تسهیل کرده است، بلکه پتانسیل رشد صنایع را نیز به میزان زیادی بالاتر برده است.
معرفی انواع یاتاقان ها
یاتاقان ها را به روش های مختلفی می شود دسته بندی کرد از دسته بندی بر اساس روش حرکت آن ها گرفته، تا انواع مدل آنها؛ در این مقاله انواع یاتاقان ها را به صورت گزینه ای بای شما عزیزان شرح می دهیم.
بلبرینگ ها
- بلبرینگ کف گرد
- بلبرینگ خود تنظیم
- بلبرینگ تماس زاویه ای
- بلبرینگ شیار عمیق
رولبرینگ ها
- رولبرینگ مخروطی
- رولبرینگ بشکه ای
- رولبرینگ سوزنی
- رولبرینگ استوانه ای
- رولبرینگ ضربدری
یاتاقان ها را همچنین می شود بر اساس نوع حرکت آن ها دسته بندی کرد، در این دسته بندی یاتاقان ها به دو دسته یاتاقان های لغزشی و غلتشی تقسیم می شود.
یاتاقان های لغزشی به گونه ای طراحی شده اند که محور در درون سوراخ یاتاقان لغزش می کند؛ در یاتاقان های غلتشی طراحی متفاوت تر است، در این نوع یاتاقان ها میان محور و یاتاقان قطعاتی با قابلیت چرخش، به شکل کره یا استوانه ای قرار داده شده است و اینگونه اصطکاکی که در مدل قبلی لغزشی بوده است در این نمونه ها به مدل غلتشی تبدیل می شود.
برترین کمپانی های سازنده یاتاقان
بر اساس وضعیت فعلی بازار ایران، برترین برند های بلبرینگ سازی شامل کمپانی skf، کمپانی ناچی، کمپانی فاگ و کمپانی جی ام بی هستند.
کمپانی ناچی
کمپانی بلبرینگ nachi یک تولید کننده بسیار بزرگ ژاپنی ماشین آلات صنعتی و یاتاقان است؛ ای نشرکت در سال 1928 تاسیس شد و دفتر مرکزی آن در تویاما، ژاپن قرار دارد؛ ناچی یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان بلبرینگ در جهان است که طیف گسترده ای از یاتاقان ها را برای صنایع مختلف از جمله خودروسازی، ماشین آلات صنعتی، تجهیزات ساختمانی و ... تولید می کند.
کمپانی فاگ
کمپانی بلبرینگ FAG یکی از برترین تولید کنندگان آلمانی یاتاقان های نورد، فناوری های خطی و قطعات مرتبط است؛ این کمپانی در سال 1883 تاسیس شد و در حال حاضر به گروه Schaeffler تعلق دارد؛ دفتر مرکزی این شرکت در هرتزوگناوراخ آلمان قرار دارد؛ این کمپانی طیف وسیعی از یاتاقان ها را با تمرکز بیشتر در نیاز های یاتاقان صنایع صنعتی، تولید می کند.
کمپانی GMB
کمپانی بلبرینگ GMB نیز یک تولید کننده یاتاقان مستقر در ژاپن است که یاتاقان های صنعتی و خودرویی را با بهترین کیفیت های ممکن تولید می کند، این شرکت در سال 1963 تاسیس شده است و دفتر مرکزی آن در اوزاکا، ژاپن قرار دارد؛ این کمپانی به دلیل نوآوری در مواد یاتاقان ها، طراحی و فرایند های تولید یونیک خود شناخته شده است و توانسته در دهه های اخیر جای پای محکمی در صنعت بلبرینگ برای خود بسازد.
کمپانی skf
SKF (که قبلا با نام Svenska Kullagerfabriken شناخته می شد) یک تولید کننده عمده بلبرینگ سوئدی است. این کمپانی یکی از بزرگترین و شناخته شده ترین شرکت های بلبرینگ در جهان است، شرکت skf در سال 1907 تاسیس شد و دفتر مرکزی آن در گوتنبرگ سوئد قرار دارد؛ این شرکت ابر قدرت دارای دفاتر فروش در بیش از 130 کشور جهان است و یکی از بزرگ ترین پیشتازان صنعت بلبرینگ به حساب می آید.
تاثیر صنعت بلبرینگ در اقتصاد جهانی
صنعت بلبرینگ به دلایل زیادی در رشد اقتصاد جهانی تاثیر داشته است که در ادامه برای راحتی شما عزیزان آنها را به صورت گزینه ای شرح می دهیم.
بهره وری و کارایی صنعتی: بلبرینگ ها اجزای ضروری در مجموعه وسیعی از ماشین آلات صنعتی، تجهیزات و وسایل نقلیه هستند؛ پیشرفت در فناوری های بلبرینگ باعث بهبود عملکرد، قابلیت اطمینان و بهره وری انرژی سیستم های صنعتی شده است و این نکته به افزایش بهره وری، کاهش هزینه های عملیاتی و افزایش رقابت برای تولید در صنایع سرتاسر جهان کمک کرده است.
حمایت از رشد بخش های کلیدی: بلبرینگ ها در بخش هایی مانند خودرو، هوافضا، انرژی و ساخت و ساز اجزای حیاتی هستند، صنعت بلبرینگ با ارائه راهکارهای نوآورانه بلبرینگ امکان توسعه و رشد این صنایع را فراهم کرده است.
فعال کردن تجارت جهانی و زنجیره تامین: بلبرینگ ها اجزای ضروری در تجهیزات حمل و نقل مانند اتومبیل، کامیون، قطار و هواپیما هستند؛ جابجایی مطمئن و کارآمد کالا در سطح جهانی به عملکرد بلبرینگ ها در شبکه های لجستیک بستگی دارد، این امر رشد تجارت بین المللی و توسعه زنجیره های تامین پیچیده جهانی را تسهیل کرده است.
ایجاد اشتغال و فعالیت اقتصادی: صنعت بلبرینگ اشتغال مستقیم برای صدها هزار کارگر ماهر در سراسر جهان فراهم می کند؛ تولیدکنندگان بلبرینگ، توزیع کنندگان و ارائه دهندگان این قطعات فعالیت اقتصادی و درآمد های مالیاتی را به گردش در می آورند؛ این تأثیر اقتصادی به جوامع محلی که شرکت های باربری در آن مستقر هستند گسترش می یابد.
تاثیر صنعت بلبرینگ در تولیدات کارخانه ها
یکی از عمیق ترین تاثیری که صنعت یاتاقان سازی در جهان داشته است، بر روی بهره وری و کارایی کارخانه ها بوده است؛ یاتاقانهای باکیفیت و دقیق که در تجهیزات تولید، خطوط مونتاژ و سیستمهای جابجایی مواد استفاده میشوند، با به حداقل رساندن خرابی به کارخانه ها کمک میکنند؛ پیشرفت در طراحی بلبرینگ، مواد و روانکاری، دوام و عمر مفید ماشین آلات صنعتی را بهبود بخشیده است و این مسئله منجر به اختلالات کمتر در تولید، بازدهی بالاتر و خروجی ثابت تر برای کارخانه ها می شود.
فناوری های جدیدتر بلبرینگ، مانند طراحی های کم اصطکاک و سبک وزن، مصرف انرژی تجهیزات صنعتی را کاهش داده است؛ این امر منجر به صرفه جویی قابل توجهی در مصرف برق و سوخت برای کارخانه ها شده است و هزینه های عملیاتی را کاهش می دهد؛ افزایش بهره وری انرژی همچنین از اهداف پایداری و نظارت بر محیط زیست پشتیبانی می کند.
همچنین بلبرینگهای هوشمند مجهز به حسگر، با ادغام اتوماسیون کارخانه و پذیرش فناوریهای Industry 4.0 کارخانه ها را متحول کرده است؛ این راهحلهای بلبرینگ پیشرفته، دادههای بیدرنگی را در مورد عملکرد، سلامت و نیازهای تعمیر و نگهداری ماشین آلات مورد استفاده در کارخانه ها فراهم میکنند.
تاثیر صنعت بلبرینگ در صنایع کشاورزی
تاثیراتی که صنعت بلبرینگ بر جهان گذاشته است از صنایع کشاورزی نیز چشم پوشی نکرده است؛ بلبرینگ ها اجزای حیاتی در طیف وسیعی از ماشین آلات کشاورزی از جمله تراکتورها، دروگرها، سمپاش ها و سایر تجهیزات هستند و با پیشرفت در طراحی بلبرینگ، مواد و روانکاری دوام، قابلیت اطمینان و عملکرد این ماشین ها افزایش داده شده است، این مزیت به کشاورزان این امکان را میدهد که تجهیزات خود را با کارایی بیشتر، خرابیهای کمتر و فواصل خدمات طولانیتر استفاده کنند.
بلبرینگها با سنسورهای یکپارچه و قابلیتهای نظارت، توسعه فناوریهای کشاورزی دقیق را امکان پذیر کردهاند؛ این یاتاقان های پیشرفته داده هایی را در مورد عملکرد تجهیزات، سایش و نیازهای تعمیر و نگهداری ارائه می دهند که امکان پیش بینی و بهینه سازی عملیات کشاورزی را فراهم می کند.
راهحلهای نوآورانه بلبرینگ امکان طراحی و ساخت تجهیزات کشاورزی تخصصی مانند دروگرهای با ظرفیت بالا، سمپاشهای خودکششی و ماشینهای کاشت پیشرفته را فراهم کرده است، این ماشینهای تخصصی به کشاورزان کمک کردهاند تا بر چالشها غلبه کنند و عملیات خود را برای محصولات، اقلیم و شیوههای کشاورزی خاص بهینه کنند.
سخن پایانی
با خواندن کامل این مقاله کاملا با چیستی بلبرینگ ها آشنا شدیم و تاریخچه بلبرینگ ها را از ابتدا تا انتها بررسی کردیم. لازم به ذکر است که اطلاعات نوشته شده در این مقاله کاملا معتبر هستند و با کارشناسان دیجی برینگ بررسی شده اند، در همین راستا دوستداران صنعت بلبرینگ می توانند با استفاده از منبع این نوشته یعنی وبسایت digibearings.com، به صورت کامل اطلاعات خود را در رابطه با بلبرینگ ها و محصولات مرتبط با آن افزایش دهند. امیدواریم از این مقاله بهره کافی را برده باشید.
منبع: رصد اقتصادی